Gloepens eangwies
Voor degenen die het Riessens niet bij machte zijn vind u onderaan dit verhaal het verhaal in het nederlands.
Oawer ængwies e sprökk’n. ’t Is mear zeeld’n, dak dr ene bin teeg’n e kömm’n dent zo ængwies was, dat de hele wearld ongeliek har en he geliek. Den kearl, n’ ooln baas van in de tachtig, dach dat ‘n stukke groond van um was en nit van ‘n buurman, terwijl zin buurman via ’t kadaster har an e teund, dat den groond neet van um was
Zo’n 30 joar eleene kreeg ik op de kezerne bezeuk van ’n kearl dent vreug off e mie eawn kon sprekk’n. Toen ik met den kearl an ‘t kuiern was, kon ik oet zien verhaal opmaak’n datte ne buurman had woar at gin land met te bezeil’n was. Hij har ‘n hoes met ’n stukk’n groond e’koch en noe bewearn zien buurman dat ‘n streppel groond neust ’t hoes van de buurman van um was. Volgens ‘t kedaster en de koopakte was dit echt nit zo, mar dat kon hee den buurman niet an ’t verstand krieg’n. He ha van all’s oet te kaste haalt um zien buurman op andere gedacht’n te krieg’n. Zelfs hadd’n ze van ‘t kedaster de zaak nog is extra good op e mett’n, woeroet bleek dat den streppel van um was en neet van ‘n buurman. Zwart op wit har et e’kreeg’n van ’t kedaster datte geliek had.
Zien buurman bleef ængwies volhooln dat ’t kedaster dit wa kon zegg’n, mear den streppel groond was van um en van niemand aans. Um an te toon’n dat den streppel groond van um was (’n kearl den bie mie op de kezerne was) harre as rechtmoatigen eigenaar ’n poar plaant’n in den streppel groond e’pot. He ha zien gereedschop nog neet in de schuure zat of de plaant’n warn duur zin buurman d’r oet e’trökk’n. Um de zaak nit op ‘n spits te driew’n wolle gearne darre wie d’r oons met gung bemeuj’n en vreug an mie of ik ‘s ne keer met zien noaber wol kuiern um den kearl op andere gedacht’n te krieg’n.
Zo as dat geet bin ik noar den ængwiezen buurman hen e goan en ik vreug an um of ik um eawn kon sprekk’n. “Ai mie mun hemm’n oawer dat stukk’n groond hierneust, dan wil ik neet met oe kuiern“. Dat was ’t eerste wak te heurn kreege. Noa völle hen en weer gekuier moch ik binn’n komm’n en kon ik um vertell’n wat d’r an de haane was. Wak ook anhaal’n en wak um ok vertell’n, he bleef bie zien staandpunt dat den streppel groond van um was. ’t Ềnigste wak met den kearl kon doon was dak um woarschouw’n um gin planten van ‘n buurman kepot te maak’n en dak in zo’n geval ‘n proces-verbaal zol opmaak’n. Zinne reactie was: “Ik magge zelf weet’n wak met miene groond doo”. En doar kon ik ’t met doon.
Ne wekke later kwam ‘n eersen buurman wier an de kezerne. He beklaag’n zich wier oawer zien buurman. Wat was ’t geval. He had noe um en noabie 100 heideplæntjes op dat stuk’n groond e’pot en he hadder een good geveul bie e’had, hoe dee plæntjes d’r bie hadd’n e’stoan. Onderwiel dat e an ’t plaant’n was, ha zien ængwiezen buurman dr bie e’stoan en har e’zeg, dat he dr neet met eens was. Hee ha zien buurman de rugge nog neet toe e’keert of den had ne zeise oet de schuure haald en met ‘n poar ferme strekk’n harre de heideplaantjes ‘n köpke kleener e’maakt. Ten einde road oawer ‘t gedrag van zien buurman deere noe angifte. Ik mosse miene belofte woarmaak’n en teuge noar ‘t hoes van den ængwiezen buurman en vertel’n um wat er gebuurd was. Hij was ’t helemoal neet met mie eens, umdat e zelf mos weet’n watte op ziene æng groond deer. Zinne verkloaring word’n op e’numm’n en ‘t verhaal wur in ‘n proces-verbaal-vorm op e’steurd noar de rechtbaanke in Almelo.
’n Officier van Justitie wol d’r in eerste instaantie gen woark van maak’n en reup den ængwiezen prengel bie hum op ’t matje. Ok ‘n officier van justitie was neet in stoat um den buurman op aandere gedachen te breng’n en um te oawertuug’n dat dat stuk’n groond nit van um was. Hee kon niks aans verzinn’n um d’r nen zaak van te maak’n. En zo kwam d’r nen dag, dat ons “baasje” bie de rechter mos komm’n. Ook hier wolle nit van wieken weet’n en bleef bie zien staandpunt. Kreunend eisen ‘n officier honderd geul’n boote vuurwaardelijk en he mos zin buurman de heideplaant’n betaal’n.
‘n Ængwiezen buurman reageer’n hierop ? “Is den kearl wa good bie zien heuwd? Dat spul stun op mienne groond.’n Recher, ook a roadeloos duur ‘t gedrag van den ængwiezen oal’n baas, veroordeel’n um conform ‘n eis. Duur scha en schaane wies e’wördn, wördn duur de buurman wat goedkope plæntjes e’pott. Vermoedelijk zind ze bliewn stoan, duurdat dr gin klachen mear op de kezerne bint binnen e’kömm’n.:
Gloepens eengnwies. (heel eigenwijs)
Over eigenwijs gesproken. Zelden ben ik in mijn loopbaan bij de politie iemand tegengekomen, die zo eigenwijs was als de man die dacht, dat een stuk grond aan hem toebehoorde en niet aan de buurman.
Zo’n 25 jaar geleden kwam er een man op de kazerne, die vroeg of hij mij even kon spreken. Het bleek dat hij een buurman had, waarmee geen land was te bezeilen. Hij had een woning gekocht met een stuk grond en nu beweerde de buurman, dat een stuk van die grond naast zijn woning aan hem toebehoorde. Hij had reeds alles in het werk gesteld om te bewijzen, dat dit niet zo was en had zelfs het kadaster de zaak laten opmeten, om vast te stellen dat dit stuk grond zijn eigendom was. Hij werd hierbij door het kadaster in zijn gelijk gesteld. Echter, de buurman bleef bij zijn standpunt, ondanks hetgeen door het Kadaster opgemeten. Die grond was van hem en van niemand anders. Om enige standvastigheid te krijgen, had de rechtmatige eigenaar een paar plantjes in dit stuk grond gepoot. Hij had zijn tuingereedschap echter nog niet opgeborgen of de planten werden er op vakkundige wijze door zijn buurman even zo snel uit getrokken. Om escalatie te verkomen verzocht hij mij om bemiddelend op te treden en vroeg of ik een gesprek wilde aangaan met zijn buurman om hem te overtuigen, dat die grond niet van hem was.
Zoals zo vaak in dergelijke situaties vervoegde ik mij op het adres van de eigenwijze buurman en vroeg hem of ik hem even kon spreken. “Ai mie mun hemm’n oawer dat stukk’n groond hierneust, dan wil ik nit met oe kuiern.” Na veel heen en weer gepraat kon ik dan eindelijk bij hem binnen komen en legde hem uit wat het doel van mijn komst was. Wat ik ook aanhaalde en wat ik ook beweerde hij bleef bij zijn overtuiging dat het bewuste stuk grond, zijn eigendom was. Zo lang hij er had gewoond, was die grond van hem geweest en van niemand anders. Het enige wat mij restte was hem te waarschuwen geen planten van de buurman meer te vernielen, omdat in een dergelijk geval proces-verbaal zou worden opgemaakt. Zijn reactie was “Ik mot zelf weet’n wak met minne groond doo.”
Een week later kwam de buurman weer op de kazerne. Hij had nu ongeveer 100 heideplantjes op zijn stukje grond gepoot en het geheel was een mooi resultaat geweest. Tijdens het planten had de eigenwijze buurman minzaam toegekeken en nadat de buurman zijn rug had omgekeerd had hij de zeis uit de schuur gehaald en werden de heideplantjes met enkele ferme streken een kopje kleiner gemaakt. Moedeloos vanwege het gedrag van zijn buurman deed hij vervolgens aangifte van vernieling van deze heideplantjes.
Om mijn belofte waar te maken toog ik opnieuw naar de woning van de eigenwijze buurman en vertelde hem wat er gebeurd was. Hij was het uiteraard niet met mij eens en verklaarde dat hij toch zelf moest weten wat hij op zijn grond deed. Zijn verklaring werd opgenomen en het geheel werd in proces-verbaal vorm opgestuurd naar Justitie in Almelo. Deze wilden er in eerste instantie geen zaak van maken en de eigenwijze buurman werd op het matje geroepen bij de Officier van Justitie. Ook deze was niet in staat om de man duidelijk te maken dat het stuk grond niet zijn eigendom was. e Officier restte niets anders dan er een zaak van te maken en uitspraak te laten doen door een rechter.
De zaak kwam voor, waarbij de eigenwijze buurman nog steeds niet voor rede vatbaar was. Kreunend eiste de Officier toen honderd gulden boete voorwaardelijk en schadeloosstelling van de heideplantjes. De reactie van de eigenwijze buurman op dit alles: “Vergoeden? Is den kearl wel good bie zien heuwd? Dat spul stun op minne groond”. De rechter, ook moedeloos door het gedrag van deze eigenwijze oude baas, veroordeelde hem conform de eis.
Door schade en schande wijs geworden, werden door de buurman wat goedkopere plantjes gepoot. Vermoedelijk zijn ze blijven staan, omdat we sindsdien geen klachten meer kregen over deze eigenwijze oude baas.